GEMMOLOGIA
Kamienie szlachetne fascynowały ludzkość od zarania dziejów, jednak dopiero na początku XX wieku naukowcy zaczęli badać wnikliwiej ich skład chemiczny.
Do procesu wzrostu jakiegokolwiek kamienia szlachetnego potrzebna jest kombinacja odpowiednich składników i czynników w sprzyjających warunkach. Diament posiada tylko jeden składnik i jest to atom węgla „C". Skład innych kamieni jubilerskich jest bardziej skomplikowany niż diamentów, choć warunki w których krystalizują nie są tak ekstremalne, jak te w których krystalizuje diament, wymagają niższej temperatury i ciśnienia i bliżej powierzchni ziemi. Dokładne informacje o diamencie w zakładce DIAMENTY.
Do procesu wzrostu jakiegokolwiek kamienia szlachetnego potrzebna jest kombinacja odpowiednich składników i czynników w sprzyjających warunkach. Diament posiada tylko jeden składnik i jest to atom węgla „C". Skład innych kamieni jubilerskich jest bardziej skomplikowany niż diamentów, choć warunki w których krystalizują nie są tak ekstremalne, jak te w których krystalizuje diament, wymagają niższej temperatury i ciśnienia i bliżej powierzchni ziemi. Dokładne informacje o diamencie w zakładce DIAMENTY.
Gemmologia to nauka o kamieniach szlachetnych i ozdobnych stosowanych w jubilerstwie i zdobnictwie, a gemmolog to człowiek, który potrafi rozpoznać i ocenić te kamienie. Gemmologia jest nauką i jednocześnie studium kamieni jubilerskich.
Badając kamień jubilerski należy udzielić odpowiedzi na trzy istotne pytania:
- Z jakim kamieniem mamy do czynienia?
- Czy jest to kamień naturalny czy syntetyczny?
- Czy jest on poprawiany?
Do identyfikacji kamienia używamy refraktometru, który określa współczynnik załamania światła i jego izotropowy lub anizotropowy charakter, liczbę osi optycznych oraz znak optyczny kryształu.W identyfikacji kamienia niezwykle pomocna jest waga hydrostatyczna, która służy do pomiaru gęstości kamieni oraz spektrometr, mierzący długość fal absorpcyjnych i linii emisyjnych w widmie kamienia jubilerskiego.
Do zbadania jakości kamienia i stwierdzenia czy jest on naturalny czy syntetyczny używamy mikroskopu, lupy, dychroskopu, polaryskopu, filtra Chelsea, polaryskopu czy spektroskopu. Kluczem będzie tu dokładne przebadanie występujących w kamieniu inkluzji, w celu ustalenia jego pochodzenia. Wewnętrzne cechy kamienia takie jak linie wzrostu czy strefy koloru wskazują na naturalną lub syntetyczną naturę minerału. Rozstrzygające mogą być takie właściwości jak fluorescencja kamienia czy jego widmo.
Ostatnim istotnym elementem w ocenie jakości kamienia jest weryfikacja czy był on poprawiany tzn czy miał ulepszaną oryginalną barwę bądź czy miał wypełniane szczeliny. Barwienie lub podgrzanie kamienia może poprawić jego barwę, natomiast poprawianie czystości wymaga zastosowania substancji wypełniającej szczeliny takiej jak np. olej. Właśnie pod mikroskopem możemy wykryć ślady takiego poprawiania.
Ważnym aspektem w gemmologii jest obserwacja wizualna kamienia z zastosowaniem lupy 10 X (dziesięciokrotnego powiększenia), bowiem dostarcza ona dużo informacji o kamieniu: jego kształcie, barwie, stopniu przezroczystości. W zależności od powierzchni kamienia może on być fasetowany lub kaboszon czyli posiada jedną zaokrągloną powierzchnię. Może on być okrągły, owalny, prostokątny itd.
Istotna cechą kamienia jubilerskiego jest jego zdolność do zmiany barwy w zależności od zródła światła, może on mieć inną barwę w świetle dziennym i kompletnie inną w świetle żarowym. Zmiana barw czyli efekt aleksandrytu występuje u wielu spineli i granatów i wynika z ich składu chemicznego. Równie istotnymi cechami wizualnymi badanego kamienia są efekty optyczne takie jak asteryzm, efekt kociego oka, adularescencja, efekt jedwabiu, gra barw itp.
Masę kamieni jubilerskich wyrażamy w karatach , 1 karat to 0,2 grama. Skrótem od karata jest "ct". Słowo „karat” pochodzi z greckiego Keration czy arabskiego Kharrub, odnoszące się do nasiona drzewa karobowego.
Kamienie Kolorowe w Jubilerstwie
Pierwszymi kamieniami używanymi do celów zdobniczych były kryształ górski, ametyst, granat, bursztyn, jadeit, jaspis, lapis lazuli, perły, koral, turkus i szmaragd. Wśród najbardziej cenionych kamieni prym wiedzie diament – najlepszy przyjaciel i obiekt pożądania większości kobiet. Jest to najtwardszy minerał występujący na Ziemi, trwały i odporny na zarysowania. W jubilerstwie zarówno tym dawnym, jak i współczesnym, oprócz diamentów, liczy się kilka grup kamieni kolorowych. Szeroko stosowane w jubilerstwie są rubiny i szafiry, należące to grupy korundów.
Kolejna grupa minerałów to beryle, a jej najbardziej znani przedstawiciele to szmaragd i akwamaryn.
Wśród kamieni kolorowych na uwagę zasługuje jeden z droższych minerałów – aleksandryt, należący do grupy chryzoberyli .
Piękne i cenne granaty występują niemal we wszystkich barwach, oprócz białego. Do tej grupy należą rzadko spotykane demantoidy i uwarowity.
Poza w/w w wyrobach jubilerskich powszechnie używa się kwarce, spinele, topazy, turmaliny, cyrkon, opale, turkus oraz kamienie pochodzenia organicznego takie jak perły, bursztyn, gagat czy kości zwierzęce.
Do zbadania jakości kamienia i stwierdzenia czy jest on naturalny czy syntetyczny używamy mikroskopu, lupy, dychroskopu, polaryskopu, filtra Chelsea, polaryskopu czy spektroskopu. Kluczem będzie tu dokładne przebadanie występujących w kamieniu inkluzji, w celu ustalenia jego pochodzenia. Wewnętrzne cechy kamienia takie jak linie wzrostu czy strefy koloru wskazują na naturalną lub syntetyczną naturę minerału. Rozstrzygające mogą być takie właściwości jak fluorescencja kamienia czy jego widmo.
Ostatnim istotnym elementem w ocenie jakości kamienia jest weryfikacja czy był on poprawiany tzn czy miał ulepszaną oryginalną barwę bądź czy miał wypełniane szczeliny. Barwienie lub podgrzanie kamienia może poprawić jego barwę, natomiast poprawianie czystości wymaga zastosowania substancji wypełniającej szczeliny takiej jak np. olej. Właśnie pod mikroskopem możemy wykryć ślady takiego poprawiania.
Ważnym aspektem w gemmologii jest obserwacja wizualna kamienia z zastosowaniem lupy 10 X (dziesięciokrotnego powiększenia), bowiem dostarcza ona dużo informacji o kamieniu: jego kształcie, barwie, stopniu przezroczystości. W zależności od powierzchni kamienia może on być fasetowany lub kaboszon czyli posiada jedną zaokrągloną powierzchnię. Może on być okrągły, owalny, prostokątny itd.
Istotna cechą kamienia jubilerskiego jest jego zdolność do zmiany barwy w zależności od zródła światła, może on mieć inną barwę w świetle dziennym i kompletnie inną w świetle żarowym. Zmiana barw czyli efekt aleksandrytu występuje u wielu spineli i granatów i wynika z ich składu chemicznego. Równie istotnymi cechami wizualnymi badanego kamienia są efekty optyczne takie jak asteryzm, efekt kociego oka, adularescencja, efekt jedwabiu, gra barw itp.
Masę kamieni jubilerskich wyrażamy w karatach , 1 karat to 0,2 grama. Skrótem od karata jest "ct". Słowo „karat” pochodzi z greckiego Keration czy arabskiego Kharrub, odnoszące się do nasiona drzewa karobowego.
Kamienie Kolorowe w Jubilerstwie
Pierwszymi kamieniami używanymi do celów zdobniczych były kryształ górski, ametyst, granat, bursztyn, jadeit, jaspis, lapis lazuli, perły, koral, turkus i szmaragd. Wśród najbardziej cenionych kamieni prym wiedzie diament – najlepszy przyjaciel i obiekt pożądania większości kobiet. Jest to najtwardszy minerał występujący na Ziemi, trwały i odporny na zarysowania. W jubilerstwie zarówno tym dawnym, jak i współczesnym, oprócz diamentów, liczy się kilka grup kamieni kolorowych. Szeroko stosowane w jubilerstwie są rubiny i szafiry, należące to grupy korundów.
Kolejna grupa minerałów to beryle, a jej najbardziej znani przedstawiciele to szmaragd i akwamaryn.
Wśród kamieni kolorowych na uwagę zasługuje jeden z droższych minerałów – aleksandryt, należący do grupy chryzoberyli .
Piękne i cenne granaty występują niemal we wszystkich barwach, oprócz białego. Do tej grupy należą rzadko spotykane demantoidy i uwarowity.
Poza w/w w wyrobach jubilerskich powszechnie używa się kwarce, spinele, topazy, turmaliny, cyrkon, opale, turkus oraz kamienie pochodzenia organicznego takie jak perły, bursztyn, gagat czy kości zwierzęce.
